برگزاری دو چهارشنبه سوری در تکاب و ریشه ی هفت سین
به خوبی به یاد دارم که در سال های کودکی من، همه ساله به جای یک چهارشنبه، دو چهارشنبه سوری در تکاب (شهر زادگاه من) جشن گرفته می شد و من از وجود چنین رسمی در جا های دیگربی اطلاعم.
چهارشنبه ی اوّل که چهارشنبه ی ما قبل چهار شنبه ی آخر سال بود، «کولا چارشنبه» (چارشنبه کوچیکه) و چهار شنبه ی آخر سال «بیوک چارشنبه» (چار شنبه برزگه) نام داشت و هر دو با مراسم و تشریفات مخصوص به خود بر گزار می شد.
نمیدانم آیا هنوز هم این رسم در آن جا پا بر جاست و یا خیر؟!
در باره ی جشن نوروز و علّت برگزاری آن، و در باره ی چیدن هفت سین، چند تن از دوستان عزیز در خارج از کشور پرسش هایی را با من در میان گذاشته اند. از آن جایی که این روز ها و به علّت مصادف بودن با ایام نوروز مطالب زیادی در رسانه ها پخش می شود، به همین جَهَت من فقط به قلمی کردن چند نکته زیر بسنده کنم.
چنانچه بخواهید مطالبی مستند در باره ی نوروز و دیگر جشن های ایرانیان مطالعه کنید من، کتاب «زین الاخبار گَردیزی» تألیف ابو سعید گَردیزی و «نوروز نامه» تألیف حکیم عمر خیام را توصیه می کنم.
اگر خواندن و درک مطالب کتاب های بالا برایتان مشکل باشد می توانید به کتاب های «جشن های ایران باستان» تألیف شادروان سرگرد مراد اورنگ و یا کتاب «جشن های باستانی ایران» تألیف مرحوم سرهنگ خوروَش دیلمانی مراجعه کنید.
و اما در باره ی «هفت سین» (که صمد جان از سان فرانسیسکو) پرسشی مطرح کرده اند باید توضیح دهم بعضی اعداد در بسیاری از فرهنگ های دنیا جنبه ی وَرجاوَندی (تَقَدُّس) دارند مانند، سه، هفت، 
بیست و یک، هفتاد و صد و یک. از پرداختن به علّت پیدایی و سرچشمه ی مُقَدّس بودن هر یک از آن ها در این جا معذرت می خواهم.
«هفت سین» و قرار گرفتن آن جزو مراسم نوروزی، پدیده ی تاز ه ای است و ما در آثار پیشینیان از هفت سین به صورت امروزی، نشانی نمی بینیم.
تَصَوّر می کنم که رسم چیدن سُفره ی هفت سین – به شیوه ی امروزی – در اواخر سلسله ی قاجار و در تهران پدیده آمده و به نقاط دیگر رسیده است. آن چه درباره ی اجزاء هفت سین بر سر زبان هاست منطقی به نظر نمی رسد. مثل گذاشتن «سُماق» (عربی)، سکه (عربی) و غیره. یکی هم گفته بود «هفت سین»، در اصل هفت شین بوده است مانند شراب (عربی)، شمع (عربی)، شمامه (عربی) و چیزهایی از این قبیل.
من روزی در کتابخانه شادروان اردشیر یگانگی، موضوع «هفت سین» را با مرحوم موبد رستم شهزادی در میان گذاشتم و ایشان توضیح دادند که هفت سین، سبز کردن هفت نوع سبزی (حبوبات) بوده است. هر کدام از آن ها که بهتر رشد می کرد می گفتند امسال سال گندم و یا امسال سال کنجد است و آن را بیشتر می کاشتند.
